उच्च न्यायालयाच्या निर्देशानुसार मध्य प्रदेशातील धार जिल्हात असलेल्या ऐतिहासिक भोजशाळेत ( Bhojshala) एएसआयचे सर्वेक्षण पूर्ण झाले आहे. भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण (ASI) विभागाच्या पथकाने येथे 98 दिवस सतत काम केले आणि आता त्याचा अहवाल तयार करण्यात ते व्यस्त आहेत . हा अहवाल 2 जुलै रोजी न्यायालयात सादर केला जाणार होता, परंतु एएसआयने न्यायालयात अहवाल सादर करण्यासाठी चार आठवड्यांचा अतिरिक्त वेळ मागितला आहे. याप्रकरणी आज सुनावणी होणार आहे.
आता एएसआयला अहवाल सादर करण्यासाठी वेळ द्यायचा की नाही हे न्यायालय ठरवेल. येथे जैन समाजाच्या एका संघटनेच्या अधिकाऱ्याने दाखल केलेल्या याचिकेवरही सुनावणी होणार आहे. यामध्ये त्यांनी भोजशाळा ही जैन समाजाची जागा असल्याचा दावा केला आहे.
सध्या अहवाल तयार करण्याचे काम वेगाने सुरू आहे. भोजशाळेत सुमारे साडेतीन महिने चाललेल्या ASI सर्वेक्षणाचा अहवाल सखोल असेल, ज्यामध्ये सर्वेक्षणादरम्यान सापडलेल्या पुरातन वास्तूंबद्दल तपशीलवार आणि संशोधन माहिती समाविष्ट केली जाईल. एकट्या हैदराबादच्या जिओलॉजिकल सर्व्हे ऑफ इंडियाने ग्राउंड पेनेट्रेटिंग रडार (जीपीआर) च्या अहवालावर आधारित ६५० स्लाइड्स तयार केल्या आहेत यावरूनही याचा अंदाज लावता येतो. कालही एएसआयचे पथक भोजशाळेत पोहोचले होते.
हिंदूच्या म्हणण्यानुसार भोजशाला हे देवी सरस्वतीचे मंदिर आहे.अनेक शतकांपूर्वी मुस्लिमांनी त्याचे पावित्र्य भंग करून मौलाना कमालउद्दीन यांची कबर येथे बांधली. आजही भोजशाळेत देवी-देवतांची चित्रे आणि संस्कृतमध्ये श्लोक लिहिलेले आहेत. ब्रिटीशांनी बँक्वेट हॉलमध्ये स्थापित केलेली वाग्देवीची मूर्ती लंडनला नेली होती.
भोजशाळा प्रकरणी सात जनहित याचिका दाखल करण्यात आल्या आहेत. मुख्य याचिका हिंदू फ्रंट फॉर जस्टिसची आहे. यामध्ये मुस्लिमांना भोजशाळेत नमाज अदा करण्यापासून तात्काळ थांबवावे आणि हिंदूंना नियमित पूजा करण्याचा अधिकार द्यावा, अशी मागणी करण्यात आली आहे.
