Bangladesh Crisis : भारताचा शेजारी देश बांगलादेशात सत्तापालट झाली आहे. बांगलादेशमध्ये सुरू असलेला हिंसाचार आणि राजकीय पेचप्रसंगाच्या पार्श्वभूमीवर पंतप्रधान शेख हसीना यांनी राजीनामा दिला आणि देश सोडून भारतात दाखल झाल्या आहेत. शेख हसीना यांच्या राजीनाम्यानंतर बांगलादेशात बिकट परिस्थिती निर्माण झाली आहे. आंदोलक देशात ठिकठिकाणी तोडफोड करत आहेत. तसेच आदोलक पंतप्रधानच्या निवासस्थानात घुसून लुटमार करताना दिसून आले आहेत.
अशा परिस्थितीत आगामी काळात बांगलादेशाची परिस्थिती आणखी गंभीर होण्याची शक्यता आहे. शेजारच्या देशात परिस्थिती आणखी बिघडली तर त्याचा परिणाम भारतावरही होऊ शकतो कारण दोन्ही देशांमध्ये मोठा व्यापार आहे. बांगलादेशातील बदललेल्या परिस्थितीचा भारतावर काय परिणाम होऊ शकतो जाणून घेऊया…
भारत बांगलादेशातून काय आयात करतो?
भारत बांगलादेशातून विविध वस्तूंची आयात करतो. बांगलादेशातून भारतात आयात केलेल्या उत्पादनांमध्ये तयार कपडे, कापड, ताग आणि तागाच्या वस्तू, चामड्याच्या वस्तू आणि कृषी उत्पादने जसे की फळे, भाज्या आणि प्रक्रिया केलेले अन्न यांचा समावेश आहे.
वस्त्रोद्योग आणि पोशाख : बांगलादेशातील वस्त्र आणि वस्त्र उद्योग जगभर प्रसिद्ध आहेत. स्पर्धात्मक किंमत आणि गुणवत्तेमुळे भारत बांगलादेशातून मोठ्या प्रमाणात तयार कपडे, कापड आणि निटवेअर आयात करतो.
फार्मास्युटिकल्स : बांगलादेश जेनेरिक औषधे आणि फार्मास्युटिकल उत्पादनांचा प्रमुख निर्यातदार बनला आहे. भारत बांगलादेशातून विविध फार्मास्युटिकल फॉर्म्युलेशन आणि कच्चा माल आयात करतो, जे भारतीय आरोग्य सेवा क्षेत्राच्या विकासात योगदान देतात.
लेदर आणि चामड्याच्या वस्तू : बांगलादेशी उत्पादक उच्च दर्जाच्या चामड्याच्या वस्तू तयार करतात. भारत बांगलादेशातून लेदर शूज, पिशव्या आणि पर्स आयात करतो.
भारत काय निर्यात करतो?
बांगलादेश हा भारताचा उपखंडातील सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार आणि भारताचा दुसरा सर्वात मोठा निर्यात भागीदार आहे. FY23 मध्ये भारताने बांगलादेशला 6,052 वस्तूंची निर्यात केली. भारताची बांगलादेशला निर्यात FY23 मध्ये US$12.20 अब्ज आणि FY22 मध्ये US$16.15 बिलियन होती. कापूस धागा, पेट्रोलियम उत्पादने, धान्य आणि कापसाचे कपडे प्रामुख्याने भारतातून बांगलादेशात पाठवले जातात. यामुळे भारत आणि बांगलादेशमधील व्यापारी संबंध अधिक घट्ट झाले आहेत. याचा पुरावा दोन्ही देशांमधील व्यापार भारतीय रुपयात झाला यावरून मिळतो.
बांगलादेशातील सत्तापालटचा भारतावर काय परिणाम होऊ शकतो?
या आंदोलनाचा भारतीय उद्योगपतींवर परिणाम होणार नाही. मात्र, हे प्रकरण दीर्घकाळ असेच सुरू राहिल्यास त्याचा परिणाम नक्कीच दिसून येईल. बांगलादेशातून आयात केलेला माल महाग होऊ शकतो, तसेच बांगलादेशात गेल्या दोन महिन्यांत बिघडलेल्या परिस्थितीमुळे व्यावसायिकांचे हजारो कोटींचे नुकसान झाले आहे. FY23 मध्ये भारताची बांगलादेशातील निर्यात $10.63 अब्ज होती, जी भारताच्या एकूण निर्यातीच्या 2.6 टक्के आहे. याउलट, याच कालावधीत भारतातून बांगलादेशची आयात एकूण $1.86 अब्ज होती, जी भारताच्या एकूण आयातीच्या 0.28 टक्के आहे.
