पुण्यातील पौड गावात नागेश्वर मंदिरात अन्नपूर्णा देवीच्या मूर्तीची विटंबना झाल्याची दु:खद आणि संतापजनक घटना शुक्रवारी दुपारी २ वाजता घडली. १९ वर्षांचा चांद नौशाद शेख आणि त्याचे वडील नौशाद शादाब शेख (४४) यांनी हे घृणास्पद कृत्य केल्याचे समोर आले त्यामुळे पोलिसांनी दोघांनाही अटक केली आहे. ही घटना कळताच संपूर्ण महाराष्ट्रात तीव्र प्रतिक्रिया उमटली. ग्रामस्थांनी या घटनेचा निषेध करत शांततेत मोर्चा काढला आणि पौड पोलिस ठाण्यात निवेदन दिले. या आरोपींना कठोर शिक्षा देण्यात यावी, अशी मागणी ग्रामस्थांकडून करण्यात आली आहे. 2021 ते 2025 या कालावधीत भारतात विविध राज्यांमध्ये आणि अगदी परदेशातही हिंदू मंदिरांमध्ये झालेल्या अपमानास्पद घटनांची मालिका चिंता आणि संताप निर्माण करणारी आहे.

या घटनांमध्ये उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, कर्नाटक, महाराष्ट्र, पश्चिम बंगाल, उत्तराखंड, राजस्थान आणि अगदी ऑस्ट्रेलियातील सिडनीसारख्या परदेशी शहराचा समावेश आहे. पीडित समुदायात भीती, संताप आणि धार्मिक तणावाची भावना निर्माण करणाऱ्या या घटनेत अनेकांना अटक करण्यात आली, तर काही प्रकरणांमध्ये समाजकंटकांना रोखण्यासाठी स्थानिक नागरिकांनी स्वतः पुढाकार घेतला.

घटनांचा विश्लेषणात्मक आढावा
सामान्य स्वरूप: बहुतांश घटनांमध्ये मंदिरात घुसून लघवी करणे, शिवलिंग वा अन्य मूर्तींवर थुंकणे, अपवित्र वस्तू टाकणे किंवा अश्लील कृत्य करणे या स्वरूपाचा अपमान दिसतो. यातील अनेक कृती हेतुपुरस्सर असल्याचा संशय स्थानिक लोक व संघटनांनी व्यक्त केला आहे.

स्थानिक प्रतिसाद: काही ठिकाणी नागरिकांनी स्वतः कारवाई करत आरोपींना पकडून पोलिसांच्या स्वाधीन केले, तर काही ठिकाणी पोलिसांनी सोशल मीडियावर व्हायरल झालेल्या व्हिडिओच्या आधारे गुन्हे नोंदवले आणि कारवाई केली.

कायदेशीर कार्यवाही:बहुतांश घटनांमध्ये आरोपींवर IPC कलम 295-A (धार्मिक भावना दुखावणे), 153 (दंगलीस कारणीभूत ठरणारी कृती), आणि 427 (संपत्तीची हानी) यांतर्गत गुन्हे नोंदवले गेले आहेत.

मागील पाच वर्षांत घडलेल्या काही उल्लेखनीय घटनांचा थोडक्यात आढावा घेणे आवश्यक आहे:

मेरठ (18 ऑक्टोबर 2022) – सुमारे 200 वर्षे जुन्या महादेव मंदिरात मोहम्मद शोएब नावाच्या युवकाने शिवलिंगावर लघवी केली. या कृत्याचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर व्हायरल झाल्यानंतर त्याला अटक करण्यात आली.

मंगळुरू (3 एप्रिल 2021) – स्वामी कोरगज्जा मंदिरात नवाज, रहीम आणि तौफिक या तिघांनी दानपेटीत कंडोम टाकले आणि शिवलिंगावर लघवी केली.

गाझियाबाद (18 मार्च 2021) – दसना देवी मंदिरात आसिफने शिवलिंगावर लघवी केली. स्थानिकांनी त्याला पकडून मारहाण केली.

मुर्शिदाबाद, पश्चिम बंगाल (3 नोव्हेंबर 2023) – आरा शेख नावाच्या युवकाने मंदिरात प्रवेश करून भगवान शिवाच्या मूर्तीवर लघवी केली.

उज्जैन (1 डिसेंबर 2023) – लतीफ खान या मुस्लिम वृद्धाने महाकाल मंदिर परिसरात लघवी केली.

सिडनी, ऑस्ट्रेलिया (1 डिसेंबर 2023) – बुरखा घातलेल्या महिलेनं हिंदू शेजाऱ्याच्या मंदिरात वापरलेले सॅनिटरी पॅड फेकून शिवलिंगावर लघवी केली.

पुणे, महाराष्ट्र (2 मे 2025) – चांद शेख नावाच्या युवकाने माता अन्नपूर्णा यांच्या मूर्तीवर लघवी करताना सीसीटीव्हीमध्ये कैद झाला.

रतलाम (30 जानेवारी 2025) – इम्रान सुखाने शिवलिंगावर पाय ठेवून व्हिडिओ बनवून सोशल मीडियावर व्हायरल केला.

या व्यतिरिक्त इंदूर, लखनऊ, अलिगढ, जोधपूर, सीतापूर, हरिद्वार आणि डेहराडूनसारख्या अनेक ठिकाणी अशाच स्वरूपाच्या घटनां घडल्या असल्याची नोंद आहे.या घटनांमधून दिसून येते की धर्माच्या नावाखाली गुन्हेगारी वृत्तीचे लोक धार्मिक श्रद्धास्थानांवर जाणीवपूर्वक प्रहार करत आहेत. समाजात असहिष्णुता वाढत असल्याची ही एक गंभीर खूण आहे.

सामाजिक परिणाम व प्रतिक्रिया
या घटनांमुळे हिंदू समाजात प्रचंड संताप व्यक्त करण्यात आला आहे. बजरंग दल, विश्व हिंदू परिषद, आणि इतर धार्मिक संघटनांनी अनेकवेळा निदर्शने केली, निषेध व्यक्त केला आणि दोषींना कठोर शिक्षा देण्याची मागणी केली. काही प्रकरणांमध्ये, संतप्त जमावाने पोलिस ठाण्यांवर मोर्चा काढत आरोपींना अटक करण्यासाठी दबाव टाकला. मात्र, हे सर्व चित्र धार्मिक विभाजनाचे आणि द्वेषभावनेचे बीज रोवणारे आहे. कोणत्याही समुदायाचे संपूर्ण प्रतिनिधित्व एका गटाच्या अतिरेकामुळे करणे चुकीचे ठरेल. ही कृती धर्माच्या नावाने नाही, तर गुन्हेगारी मानसिकतेतून होत असल्याचे अनेक विश्लेषक आणि सामाजिक कार्यकर्ते म्हणतात. माध्यमांनीही या घटनांचा वृत्तांत देताना घटनेची योग्य खातरजमा करत निष्पक्षता राखणे गरजेचे आहे.

काय करायला हवे?
या घटनांवरून हे स्पष्ट होते की धार्मिक स्थळांच्या सुरक्षिततेसाठी सरकार आणि स्थानिक प्रशासनांनी अधिक दक्षता घेणे आवश्यक आहे. सीसीटीव्ही, सुरक्षा रक्षक, आणि कठोर कारवाई हे उपाय केवळ अपघातानंतरचे नव्हे, तर प्रतिबंधात्मक असावेत. शाळा, महाविद्यालये आणि समाज माध्यमातून धार्मिक सहिष्णुतेचा आणि विविधतेचा आदर करण्याचे मूल्य शिकवणेही अत्यावश्यक झाले आहे. धर्माच्या नावाने गुन्हा करणाऱ्यांना कोणताही राजकीय, धार्मिक किंवा सामाजिक पाठींबा न देणे हेच खरे धर्मरक्षण ठरेल.

🚨 Devi Vigraha Desecrated at Nageshwar Temple, Paud (Pune)

Chand Naushad Shaikh & his father arrested

Angry villagers demand strictest punishment!

When fanatics no longer fear the law, such attacks on faith follow.

Time to restore order — with action, not appeasement! ⚖️🔥… pic.twitter.com/4CYreiTZpd

— Sanatan Prabhat (@SanatanPrabhat) May 3, 2025