भारतीय नौदलाने (Indian Navy) गेल्या आठवड्याच्या शेवटी सोमालियाच्या किनाऱ्यावरील समुद्री चाच्यांपासून व्यावसायिक जहाजाची सुटका करण्यासाठी केलेल्या मोठ्या ऑपरेशनवरून हे दिसून येते की, नवी दिल्लीच्या लष्कराने जगातील काही सर्वोत्तम सैन्याच्या बरोबरीने विशेष दलांची क्षमता विकसित केली आहे, असे अनेक विश्लेषकांचा हवाला देऊन सीएनएनने वृत्त दिले आहे. भारतीय नौदलाचे धाडसी ऑपरेशन त्यांच्या जागतिक दर्जाच्या संरक्षण क्षमतांचे प्रदर्शन करते, असे तज्ञांनी म्हटले आहे.
सुमारे दोन दिवस चाललेल्या चाचेगिरीविरोधी ऑपरेशनमध्ये नौदलाने एमव्ही रुएन जहाजाच्या 17 क्रू सदस्यांची सुटका केली. या ऑपरेशनदरम्यान कोणतीही जीवितहानी झाली नाही. तर यावेळी सुमारे 35 समुद्री चाच्यांनी आत्मसमर्पण केले आणि त्यांना ताब्यात घेण्यात आले, असे भारतीय नौदलाने सांगितले.
या मोहिमेत नौदलाचे विनाशक, एक गस्ती जहाज, सागरी कमांडोना एअरड्रॉप करण्यासाठी 1,500 मैलांपेक्षा जास्त अंतरावर उड्डाण करणारे भारतीय वायुसेनेचे सी-17 ट्रान्सपोर्टर, एक नौदल ड्रोन, एक टोही ड्रोन आणि पी-8 पाळत ठेवणारे जेट यांचा समावेश होता, असे भारतीय नौदलाच्या प्रकाशनात म्हटले आहे.
“ऑपरेशनच्या यशाने भारतीय नौदलाला प्रशिक्षण, कमांड आणि नियंत्रण आणि इतर क्षमतांच्या बाबतीत एक उच्च दर्जाचे दल म्हणून चिन्हांकित केले आहे,” असे जॉन ब्रॅडफोर्ड, फॉरेन रिलेशन्स इंटरनॅशनल अफेयर्स फेलो यांनी सांगितले.
युरोपियन युनियन नेव्हल फोर्सच्या डिसेंबरच्या अहवालानुसार स्पॅनिश, जपानी आणि भारतीय युद्धनौकांनी माल्टा-ध्वज लावलेल्या, बल्गेरियन-व्यवस्थापित बल्क कॅरिअरचा मागोवा घेतला कारण ते सोमाली प्रादेशिक पाण्यात नेले गेले. परंतु जेव्हा आता समुद्री चाच्यांच्या ताफ्याने चालवलेले रुएन, गेल्या आठवड्यात उंच समुद्रात चाचेगिरीची कृत्ये करण्याच्या उद्देशाने सोमालीचे पाणी सोडले तेव्हा भारतीय नौदलाने ते रोखण्यासाठी पावले उचलली.
आंतरराष्ट्रीय सागरी सुरक्षा सुनिश्चित करण्यात मदत करण्यासाठी या भागात कार्यरत असलेल्या विनाशिका INS कोलकाता, सशस्त्र समुद्री चाच्यांनी रुएन चालवत असल्याची पुष्टी करण्यासाठी जहाजाने प्रक्षेपित केलेल्या ड्रोनचा वापर केला, असे भारतीय निवेदनात म्हटले आहे.
समुद्री चाच्यांनी ड्रोनवर गोळीबार केल्यानंतर आणि नंतर भारतीय युद्धनौकेवरच गोळीबार केल्यानंतर, आयएनएस कोलकात्याने रुएनवर गोळीबार करून त्याचे स्टीयरिंग आणि नेव्हिगेशन अक्षम केले, असेही निवेदनात म्हटले आहे.
गेल्या 40 तासांत भारतीय नौदलाच्या सततच्या दबावामुळे आणि कॅलिब्रेट केलेल्या कारवाईमुळे सर्व 35 सोमाली समुद्री चाच्यांनी आत्मसमर्पण केले,” असे नौदलाच्या निवेदनात म्हटले आहे. राष्ट्राध्यक्ष रुमेन रादेव यांच्यासह बल्गेरियन नेत्यांनी या कारवाईबद्दल भारत आणि पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे आभार मानले.
“अपहरण करण्यात आलेले बल्गेरियन जहाज ‘रूएन’ आणि त्यातील 7 बल्गेरियन नागरिकांसह नौदलाने केलेल्या धाडसी कारवाईबद्दल पंतप्रधान मोदींचे मनापासून आभार,” असे रादेव यांनी X वर पोस्ट केले आहे.
परराष्ट्र व्यवहार मंत्रालयाच्या प्रवक्त्याने जानेवारीत सांगितले की, या प्रदेशातील सागरी सुरक्षा ही भारताची प्राथमिकता आहे. “तेथे चालू असलेल्या घडामोडी खरोखरच चिंतेचा विषय आहेत आणि त्याचा आमच्या आर्थिक हितसंबंधांवर परिणाम होतो,” असे एमईएचे प्रवक्ते रणधीर जयस्वाल म्हणाले.
“आम्ही सातत्याने परिस्थितीवर लक्ष ठेवून आहोत. आमचे नौदल आणि नौदल जहाज आमच्या व्यावसायिक जहाजांची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यात गुंतलेले आहेत,” असेही जयस्वाल म्हणाले.