सीबीएसई (CBSE) शाळांमध्ये शिकणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी एक मोठे पाऊल उचलण्यात आले आहे. यावर्षी 2024-25 सत्रात इयत्ता 11वी आणि 12वीत गेलेल्या विद्यार्थ्यांना नवीन परीक्षा पद्धतीनुसार अभ्यास करावा लागणार आहे.
सेंट्रल बोर्ड ऑफ सेकंडरी एज्युकेशन (CBSE) ने विद्यार्थ्यांमधील रट्टामार करण्याची सवय बदलण्यासाठी आणि संकल्पना समजून घेण्यावर भर देण्यासाठी परीक्षा पद्धतीत बदल केले आहेत. त्यामुळे आता जे 2024-25 शैक्षणिक सत्रात इयत्ता 11वी किंवा 12वीची परीक्षा देतील त्यांना नवीन परीक्षेच्या पॅटर्नच्या आधारे त्यांचा अभ्यास आराखडा तयार करावा लागेल.
CBSE ने निर्णय घेतला आहे की, परीक्षेतील लांबलचक उत्तरे आणि लहान उत्तरांचे प्रश्न कमी केले जातील जेणेकरून विद्यार्थ्यांना दिले जाणारे वेटेज कमी करता येईल. त्याऐवजी, पेपरमध्ये अधिक सक्षमतेवर आधारित प्रश्न असतील म्हणजेच पेपरमधील एमसीक्यू प्रश्नांवर अधिक लक्ष केंद्रित केले जाईल. संकल्पना आधारित प्रश्नांमध्ये बहुपर्यायी प्रश्न, केस-आधारित आणि स्त्रोत-आधारित एकात्मिक प्रश्नांचा समावेश होतो.
आत्तापर्यंत इयत्ता 11वी आणि 12वीच्या परीक्षेत 40 टक्के प्रश्न संकल्पनेवर आधारित विचारले जात होते, मात्र आता नवीन सत्राच्या म्हणजेच 2024-25 च्या परीक्षांमध्ये संकल्पनेवर आधारित प्रश्नांची संख्या 50 टक्के करण्यात आली आहे. त्याचबरोबर पेपरमध्ये 40 टक्के मोठी उत्तरे आणि लहान उत्तरांचे प्रश्न असायचे, ते आता 30 टक्के करण्यात आले आहेत.
वास्तविक विद्यार्थ्यांनी संकल्पना लक्षात ठेवण्याऐवजी समजून घेण्याचा प्रयत्न करावा यासाठी सीबीएसईने हा निर्णय घेतला आहे. मोठी उत्तरे किंवा लहान उत्तरे याद्वारे गुण मिळवण्यासाठी, विद्यार्थी मोठी उत्तरे लक्षात ठेवतात. पेपरमध्ये अशा प्रश्नांची संख्या कमी झाल्यास सक्षमतेवर आधारित प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी विद्यार्थ्यांना विषय चांगल्या प्रकारे समजून घ्यावा लागेल. या परीक्षेच्या स्वरूपाच्या निकालामुळे विद्यार्थ्यांना विषयाच्या संकल्पना किती चांगल्या प्रकारे समजल्या आहेत हे देखील स्पष्ट होईल.
