2024 च्या लोकसभा निवडणुकीचा शेवटचा टप्पा म्हणजे 01 जानेवारी रोजी आहे. शिक्षण, आरोग्य, रोजगार यावर चर्चा होत असताना स्थानिक समस्यांचेही प्रतिध्वनी ऐकू येत आहेत. पश्चिम उत्तर प्रदेशातून सुरू झालेली लोकसभा निवडणूक आता पूर्वांचलमध्ये संपणार आहे. पूर्वांचलमधील 26 पैकी 13 जागांवर यापूर्वीच निवडणुका झाल्या आहेत, तर 1 जून रोजी 7व्या टप्प्यात 13 जागांसाठी मतदान होणार आहे. निवडणुकीचे वारे कोणत्या दिशेने वाहत आहेत हे जाणून घेण्यासाठी मतदारांची मने तपासण्याचा प्रयत्न येथे करण्यात आला. हा आहे विशेष अहवाल-
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वाराणसी मतदारसंघात गेल्या दहा वर्षांत झालेला विकास स्वतःच बोलून दाखवतो. काशीचे रहिवासी पंतप्रधान मोदी आणि सीएम योगी यांची खुलेआम प्रशंसा करताना दिसत आहेत. स्थानिक पातळीवरही अनेक समस्या, समस्या जमिनीवर दिसत आहेत. मात्र, पंतप्रधान मोदी कोणतेही काम अपूर्ण ठेवणार नाहीत, असा स्थानिकांचा विश्वास आहे. स्थानिक कलाकार आणि विणकरांच्या काही मागण्या आहेत. अग्निवीर योजनेबाबत तरुणांमध्ये नाराजी आहे, मात्र त्यांच्या तिसऱ्या कार्यकाळात सरकार अग्निवीर योजनेत नक्कीच काही बदल करेल, असा विश्वास आहे. स्थानिक रहिवासी वीरेंद्र राय म्हणतात, मोदी योगींनी आमच्या अपेक्षेपेक्षा जास्त विकास कामे केली आहेत. ते कशाच्या आधारावर मतदान करणार या प्रश्नाचे उत्तर म्हणजे काशीची जनता मागच्या वेळेपेक्षा यावेळी पंतप्रधान मोदींना मोठ्या विजयाची भेट देतील.
सीएम सिटी गोरखपूरमध्ये डबल इंजिन सरकारचे काम स्पष्टपणे दिसत आहे. आवास कॉलनीतील रहिवासी रुपेश श्रीवास्तव म्हणतात, योगी बाबांनी राज्यासह गोरखपूरचा चेहरामोहरा बदलला आहे. योगी सरकारने एन्सेफलायटीस रोखण्यासाठी ज्या प्रकारे काम केले आहे ते कौतुकास्पद आहे. बाबांच्या कडकपणामुळे गोरखपूरचे लोक भयमुक्त जीवन जगत आहेत. फिल्मसिटीमुळे गोरखपूरमध्ये रोजगार वाढेल, असा विश्वास रुपेशला वाटतो, मात्र रोजगाराच्या दिशेने आणखी प्रयत्न करण्याची गरज आहे.
भाजपने मोदी सरकारचे अर्थमंत्री पंकज चौधरी यांना महाराजगंज लोकसभा मतदारसंघातून उमेदवारी दिली आहे. महाराजगंज येथील बरवा उर्फ स्यारीभर येथील कौसर अली कबूल करतात की या सरकारमध्ये सर्वाधिक कामे झाली आहेत. शासनाकडून योजना येत असून त्यामध्ये कोणाशीही भेदभाव केला जात नाही. ज्यांनी काम केले त्यांनाच मतदान करणे आवश्यक आहे. येथे राहणाऱ्या रझाउल मुस्तफा या विद्यार्थ्याला व्यवस्थेत बदल हवा आहे. दिल्लीप्रमाणे ते मोफत वीज मागतात. अब्दुल रहमान यांच्या मते यांना खाजगी शाळांमध्ये चांगले शिक्षण दिले जात आहे, पण गरीब मुले तेथे शिकू शकत नाहीत, अशी व्यथा आहे. खासगी शाळांमधील फीवर नियंत्रण ठेवावे असे सुचवले आहे. .
देवरियाच्या रामपूर कारखाना विधानसभा मतदारसंघातील डुमरी चौकात, बाळूशाही, पकोडे आणि चहासाठी प्रसिद्ध असलेले चौकाचौकात जुने दुकान निवडणुकीच्या चर्चेला एका रंजक वळणावर आले आहे. डुमरी गावातील ब्रिजेश यादव सांगतात की, यावेळी भाजपला काँग्रेसकडून कडवी टक्कर दिली जाईल. तर राम बालक मौर्य आणि मनमोहन तिवारी यांना भाजपच्या एकतर्फी विजयाची खात्री आहे. दलित मतदारांचा पाठिंबा असल्याचा दावा करणारे दोन्ही पक्ष दलित मतदारांची निर्णायक भूमिका स्वीकारतात, कारण इतर जाती आधीच एकत्र आहेत.
गेल्या वेळी भाजपने घोसीची जागा बसपाकडून गमावली होती. या निवडणुकीत ही जागा एनडीएचा मित्रपक्ष सुहेलदेव भारतीय समाज पक्षाच्या खात्यात आहे. स्थानिक रहिवासी रामनरेश सांगतात- वृद्धापकाळाची पेन्शन वेळेवर मिळते. सरकारचे काम ठीक आहे. रस्त्यांची बरीच कामे झाली आहेत. वीजही सुरळीत येत आहे. आम्ही कोणत्या आधारावर मतदान करणार, याचे उत्तर होते – आपला देश स्वतंत्र राहिला पाहिजे, त्या आधारावर आम्ही मतदान करू.
कुशीनगरचे शकील अहमद म्हणतात – येथे भाजपकडून अधिक आशा आहेत. अल्पसंख्याकांच्या मनस्थितीच्या प्रश्नावर ते म्हणतात – या निवडणुकीत मुस्लिमांचा भाजपकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन बदलला आहे. सरकार करत असलेले काम चांगले आहे. भाजप मुस्लिमांच्या विरोधात आहे असा गैरसमज पसरवला गेला. सर्व श्रेणीतील गरीब लोकांना प्रधानमंत्री आवासचा लाभ मिळत आहे. पण, शकील अहमद मोफत रेशन चुकीचे मानतात. अत्यंत गरज असेल तरच अत्यंत गरजूंना मोफत रेशन मिळावे, असे सांगितले जाते.
बनसगाव लोकसभा मतदारसंघाबाबत बोलायचे झाल्यास या जागेवर भाजपची मजबूत पकड आहे. यावेळी सपा-काँग्रेस आघाडीत ही जागा काँग्रेसच्या खात्यात गेली आहे. बनसगाव येथील स्थानिक तरुण राकेश श्रीवास्तव सांगतात की, त्यांनी व्यवसाय व्यवस्थापनाचे शिक्षण घेतले असून व्यवसाय चालवला आहे. यावेळी पंजाचा आवाज असला तरी भाजपला अडचण नाही, असे सांगितले जाते. राकेश यांच्या मते, डबल इंजिन सरकार आणि विशेषत: राम मंदिरामुळे निवडणुकीचे वातावरण बदलले आहे.
सातव्या टप्प्यातील उर्वरित जागांवर, सलेमपूर, गाझीपूर, चंदौली, मिर्झापूर आणि रॉबर्टसगंज, लोक कमी-अधिक प्रमाणात असे मानतात की डबल इंजिन सरकारने विकास कामे केली आहेत, तर गरजूंनाही भेदभाव न करता कल्याणकारी योजनांचा लाभ मिळाला आहे. अग्निवीर योजनेबाबत तरुणांमध्ये नाराजी आहे, तर पेन्शनधारक जुनी पेन्शन पूर्ववत करण्याची मागणी करताना दिसत आहेत. 13 लोकसभा जागांच्या मतदारांशी संवाद साधताना प्रत्येकाने एक गोष्ट समानपणे सांगितली की योगी सरकारने गुंडा माफियांवर कारवाई करून कौतुकास्पद काम केले आहे. त्यामुळे सर्वसामान्यांना आणि विशेषतः महिलांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. डबल इंजिन सरकारला पूर्ण मार्क द्यायला लोक मागेपुढे पाहत नाहीत.