Jaishankar : परराष्ट्र मंत्री एस जयशंकर (S. Jaishankar) सध्या दोन दिवशीय पाकिस्तान दौऱ्यावर आहेत. 9 वर्षात पहिल्यांदाच भारतीय मंत्र्याने पाकिस्तानला भेट दिली आहे. SCO (Shanghai Cooperation Organisation) कौन्सिल ऑफ हेड्स ऑफ गव्हर्नमेंट (CHG) च्या बैठकीला उपस्थित राहण्यासाठी जयशंकर पाकिस्तानला गेले आहेत.
यावेळी त्यांनी पाकिस्तानच्या भूमीवरून चीन आणि पाकिस्तान या दोन्ही देशांना कडक शब्दात फटकारले आहे. भारतीय परराष्ट्रमंत्र्यांचा हा पहिलाच पाकिस्तान दौरा असून, एससीओ शिखर परिषदेत जयशंकर यांनी पाकिस्तान आणि चीनचे नाव न घेता त्यांची कोंडी केली आहे.
या बैठकीत जयशंकर म्हणाले की, ‘SCO मधील सहकार्य परस्पर आदर आणि सार्वभौम समानतेवर आधारित असले पाहिजे. त्यांनी प्रादेशिक अखंडता आणि सार्वभौमत्व ओळखले पाहिजे. जयशंकर आपले भाषण देत असतानाच पाकिस्तानच्या दूरचित्रवाणीने शिखर परिषदेचे थेट प्रक्षेपण बंद केले. जयशंकर यांचे हे वक्तव्य अशावेळी आले आहे, जेव्हा चीनने काश्मीरचा मुद्दा पाकिस्तानसमोर मांडला.
Delivered 🇮🇳’s national statement at the SCO Council of Heads of Government meeting today morning in Islamabad.
SCO needs to be able and adept at responding to challenges facing us in a turbulent world. In this context, highlighted that:
➡️ SCO’s primary goal of combatting… pic.twitter.com/oC2wHsWWHD
— Dr. S. Jaishankar (@DrSJaishankar) October 16, 2024
यावेळी जयशंकर एससीओ सदस्यांना म्हणाले, ‘मी तुम्हाला विनंती करतो की तुम्ही कलम 1 कडे लक्ष द्या, जे एससीओची उद्दिष्टे आणि कार्य स्पष्ट करते. परस्पर विश्वास, मैत्री आणि चांगले शेजारी संबंध दृढ करणे हा त्याचा मुख्य उद्देश आहे. आणखी एक उद्देश म्हणजे विविध क्षेत्रात विशेषतः प्रादेशिक स्तरावर सहकार्य वाढवणे. समतोल विकासाला चालना देणे आणि संघर्ष टाळण्यासाठी सकारात्मक शक्ती असणे हे त्याचे ध्येय आहे. सनदेने स्पष्टपणे सांगितले होते की, आमच्यासमोर तीन प्रमुख आव्हाने आहेत – दहशतवाद, फुटीरतावाद आणि अतिरेकी, ज्यासाठी SCO पूर्णपणे वचनबद्ध आहे.
पुढे जयशंकर म्हणाले, ‘आजची परिस्थिती पाहिली तर या उद्दिष्टांवर काम करणे अधिक महत्त्वाचे झाले आहे. त्यामुळे प्रामाणिकपणे संवाद साधणे आपल्यासाठी महत्त्वाचे आहे. पाकिस्तानला संदेश देताना ते म्हणाले, ‘जर विश्वासाचा अभाव असेल, सहकार्य पुरेसे नसेल किंवा मैत्री कमकुवत असेल किंवा चांगले शेजारी संबंध कुठेतरी लोप पावले असतील, तर आपण स्पष्टपणे आत्मपरीक्षण करून या समस्यांवर उपाय शोधण्याची गरज आहे.’
‘जग बहुध्रुवीयतेकडे वाटचाल करत आहे हे आपल्या सर्वांना माहीत आहे. जागतिकीकरण आणि समतोल पुनर्संचयित करणे हे वास्तव आहे जे नाकारता येत नाही. या सर्वांमुळे व्यापार, गुंतवणूक, कनेक्टिव्हिटी, ऊर्जा प्रवाह आणि इतर सहकार्याच्या क्षेत्रात अनेक नवीन संधी निर्माण झाल्या आहेत. हे जर आपण पुढे नेले तर आपल्या प्रदेशालाही त्याचा मोठा फायदा होईल यात शंका नाही. एवढेच नाही तर इतर लोकही या प्रयत्नातून प्रेरणा घेतील आणि शिकतील.’
‘तथापि, हे तेव्हाच होऊ शकते जेव्हा सहकार्य परस्पर आदर आणि सार्वभौम समानतेवर आधारित असेल. यामध्ये सार्वभौमत्व आणि परस्पर आदर आवश्यक आहे. ते कोणत्याही एकतर्फी अजेंड्यावर नसून खऱ्या भागीदारीवर आधारित असावे. जर आपण जागतिक पद्धतींचा अवलंब करण्याचा निर्णय घेतला, विशेषत: व्यापार आणि वाहतुकीच्या बाबतीत तो प्रगती करू शकत नाही. असे जयशंकर यांनी म्हंटले आहे.
दहशतवादावर पाकिस्तानला दिला संदेश
पुढे जयशंकर म्हणाले, ‘सनदेप्रती समर्पण असेल तेव्हाच आमचे प्रयत्न पुढे जातील. विकास आणि प्रगतीसाठी शांतता आणि स्थिरता आवश्यक आहे हे स्पष्ट आहे. दहशतवाद आणि व्यवसाय एकत्र येऊ शकत नाहीत, असे त्यांनी यावेळी पाकिस्तानला स्पष्टपणे सांगितले आहे. ते म्हणाले, ‘तिन्ही वाईट गोष्टींविरुद्ध आपण खंबीरपणे आणि तडजोड न करता उभे राहिले पाहिजे. जर दहशतवाद, कट्टरतावाद आणि अलिप्ततावाद यांसारख्या कारवाया सीमेपलीकडे होत असतील तर ते व्यापार, ऊर्जा देवाणघेवाण, कनेक्टिव्हिटी आणि लोक-लोकांच्या संपर्काला चालना देऊ शकत नाही. असा मुद्दाही यावेळी जयशंकर यांनी मांडला.
