इस्रायलने अखेर गाझामध्ये युद्धबंदीला मान्यता दिली आहे .अमेरिका, इजिप्त आणि कतार यांच्या मध्यस्थीने तयार केलेल्या युद्धबंदी प्रस्तावावर इस्रायल सुरक्षा मंत्रिमंडळाची बैठक शुक्रवारी संध्याकाळी सुरू झाली. जी बैठक आज सकाळी संपली. २४ मंत्र्यांनी बाजूने मतदान केले तर आठ मंत्र्यांनी विरोधात मतदान केले. यानंतर, पंतप्रधान बेंजामिन नेतान्याहू यांच्या कार्यालयाच्या म्हणण्यानुसार ही युद्धबंदी रविवारपासून लागू करण्यात येईल.
पंतप्रधान कार्यालयाने एका संक्षिप्त निवेदनात पुष्टी केली की सात तासांहून अधिक काळ चाललेल्या बैठकीनंतर सरकारने या कराराला मान्यता दिली आहे.
कराराच्या पहिल्या टप्प्यात इस्रायल आणि हमासने दुसऱ्या टप्प्यातील अटींवर वाटाघाटी करणे आवश्यक आहे. या कालावधीत उर्वरित जिवंत ओलिसांना सोडण्यात येईल. दुसऱ्या टप्प्यात करार होईपर्यंत दोन्ही पक्ष वाटाघाटीच्या भूमिकेत राहतील याची मध्यस्थ खात्री करतील.
सर्वेक्षणात जनतेचे मत
शुक्रवारी संध्याकाळी सार्वजनिक प्रसारकाने केलेल्या एका सर्वेक्षणात असे दिसून आले की बहुसंख्य इस्रायली लोक ओलिसांबाबतचा करार दुसऱ्या टप्प्यात सुरू ठेवण्यास समर्थन देतात. सर्वेक्षणानुसार, पंचावन्न टक्के जनतेला हा करार सुरू राहावा असे वाटते. पहिल्या टप्प्यानंतर युद्ध पुन्हा सुरू व्हावे असे २७ टक्के जनतेचे मत आहे. १८ टक्के लोकांनी कोणतेही मत दिले नाही.
नेतान्याहू यांची प्रतिज्ञा
हमासची लष्करी क्षमता नष्ट होईपर्यंत युद्ध सुरू ठेवण्याची शपथ नेतान्याहू यांनी यापूर्वी घेतली होती. त्यांनी त्यांच्या उजव्या आघाडीतील भागीदारांना संकेत दिले आहेत की ते पहिल्या टप्प्यानंतर असे करण्याची योजना आखत आहेत.पंतप्रधान कार्यालयाने एका निवेदनात म्हटले आहे की, तीन इस्रायली महिला ओलिसांच्या सुटकेसह रविवारी हा करार अंमलात येईल. एकूण ३३ ओलिसांची सुटका करायची आहे.
ओत्झ्मा येहुदितची युती सोडण्याची दिली धमकी
या कराराच्या विरोधात मतदान करणाऱ्या मंत्र्यांमध्ये डेव्हिड अमसलेम आणि अमिचाई चिकली यांचा समावेश आहे. दोघेही पंतप्रधान नेतन्याहू यांच्या लिकुड पक्षाचे सदस्य आहेत. लिकुड पक्षाचे आणखी एक सदस्य असलेल्या दळणवळण मंत्री श्लोमी कार्ही बैठकीला उपस्थित राहिल्या नाहीत. राष्ट्रीय सुरक्षा मंत्री इटामार बेन ग्विर, त्यांच्या अतिराष्ट्रवादी ओत्झ्मा येहुदित पक्षाचे कॅबिनेट सदस्य यित्झाक वासेरलॉफ आणि अमिचाई एलियाहू यांनीही विरोधात मतदान केले. अर्थमंत्री बेझालेल स्मोट्रिच आणि त्यांच्या अति-उजव्या धार्मिक झिओनिझम पक्षाचे ओरिट स्ट्रॉक आणि ओफर सोफर यांनीही युद्धबंदी कराराला विरोध केला. ओत्झ्मा येहुदित यांनी युती सोडण्याची धमकी दिली आहे.
इस्रायल दहशतवादी झकारिया झुबैदीलाही सोडणार
मतदानानंतर, न्याय मंत्रालयाने युद्धबंदी कराराच्या पहिल्या टप्प्यात सोडण्यात येणाऱ्या ७३५ पॅलेस्टिनी बंदीवान आणि सुरक्षा कैद्यांची हिब्रू भाषेत यादी प्रकाशित केली आहे . या यादीत हत्येच्या आरोपाखाली जन्मठेपेची शिक्षा भोगणाऱ्या अनेक दहशतवाद्यांचा समावेश आहे. या यादीत कुख्यात फतह दहशतवादी झकारिया जुबैदीचे नावही समाविष्ट आहे. ऑनलाइन प्रकाशित झालेल्या यादीत म्हटले आहे की झुबेदीला परदेशात पाठवले जाणार नाही परंतु त्यांना उत्तरेकडील वेस्ट बँक शहर जेनिनमध्ये घरी परतण्याची परवानगी दिली जाईल.
प्रथम हमास तीन महिलांना सोडणार
न्याय मंत्रालयाच्या निवेदनात असे म्हटले आहे की, सुटका होणाऱ्या ९५ कैद्यांच्या पहिल्या तुकडीची रविवारी दुपारी ४ वाजण्यापूर्वी सुटका केली जाणार नाही. तसेच शनिवारी सोडण्यात येणाऱ्या पहिल्या तीन इस्रायलींची नावे हमासकडून जाहीर केली जाण्याची अपेक्षा आहे. करारात असे म्हटले आहे की दहशतवादी गट हमासने इस्रायलला २४ तास आधी सोडण्यात येणाऱ्या कैद्यांची नावे द्यावीत.
७ ऑक्टोबर २०२३ पासून आतापर्यंत काय घडले?
हमासच्या दहशतवाद्यांनी दक्षिण इस्रायलवर हल्ला केला तेव्हा गाझामधील युद्ध सुरू झाले. ७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी झालेल्या हल्ल्यात हमासने १,२०० हून अधिक लोक मारले. २५१ लोकांचे अपहरण करून त्यांना ओलीस ठेवण्यात आले. नोव्हेंबर २०२३ मध्ये एका आठवड्याच्या तात्पुरत्या युद्धबंदी दरम्यान, १०५ ओलिसांना सोडण्यात आले, तर चार जणांना आधी सोडण्यात आले होते आणि आठ जणांना जिवंत वाचवण्यात आले होते.हिब्रू माध्यमांनुसार, नेतन्याहू यांनी मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत मंत्र्यांना सांगितले की, जर कराराचे उल्लंघन झाले तर अमेरिकेचे नवनिर्वाचित अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प इस्रायलला युद्ध पुन्हा सुरू करण्यास पूर्ण पाठिंबा देतील.
मोसाद आणि शिनबेट प्रमुख यांची भूमिका काय ?
मोसादचे प्रमुख डेव्हिड बार्निया आणि शिन बेटचे प्रमुख रोनेन बार यांनी कतारमध्ये युद्धबंदी करारावर स्वाक्षरी केली. कतारहून परतल्यानंतर दोघांनीही या बैठकीत भाग घेतला आणि मंत्र्यांना संबोधित केले. त्यांनी सांगितले की कराराचे समर्थन करणे त्यांच्यासाठी नैतिकदृष्ट्या अत्यावश्यक आहे. दोघांनीही इस्रायल स्वतःचे रक्षण करण्यास पूर्णपणे तयार आहे यावर भर दिला.
