उत्तर प्रदेशातील रायबरेली आणि अमेठी हा एकेकाळी काँग्रेस परिवाराचा परंपरागत बालेकिल्ला मानला जात होता. मात्र आज काँग्रेसची परिस्थिती अशी आहे की या दोन लोकसभा जागांसाठी त्यांना यावेळी पात्र उमेदवारच सापडत नाही आहेत.
समाजवादी पक्षाने तडजोड करत उत्तर प्रदेशमध्ये राष्ट्रीय पक्ष काँग्रेसला केवळ १७ जागा दिल्या होत्या. त्यातही काँग्रेसला मथुरा, प्रयागराज, अमेठी आणि रायबरेली या चार जागांसाठी उमेदवार जाहीर करता आलेले नाहीत. अशा जागांवर उमेदवारांबाबत साशंकता निर्माण झाल्याने काँग्रेस नेत्यांची कोंडी झाली आहे.
दुसरीकडे, भाजपचे नेते विचारत आहेत की दक्षिणेतून काँग्रेसच्या राजपुत्राची घोषणा आधीच झाली आहे आणि ते आपले घर म्हणणाऱ्या ठिकाणाहून स्थलांतर करत आहेत. याचे कारण काँग्रेसलाही माहीत आहे की, यावेळी उत्तर प्रदेशातील सर्व ऐंशी जागांवर भाजपचा विजय निश्चित आहे. 12 उमेदवारांना दोन हजारांहून अधिक मते मिळाली होती. स्मृती आणि राहुल गांधी यांच्यानंतर तिसऱ्या क्रमांकावर असलेल्या ध्रुव लाल यांना 7,816 मते मिळाली. यापूर्वी ही जागा संजय गांधी आणि त्यांच्यानंतर राजीव गांधी यांच्याकडे होती. राहुल गांधी 2004, 2009, 2014 मध्ये खासदार होते. त्यांच्या आधी 1999 मध्ये सोनिया गांधी यांनी या जागेवरून एकदा निवडणूक जिंकली होती.
गेल्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेस नेते राहुल गांधी यांचा अमेठीमधून भाजपच्या स्मृती इराणी यांच्याकडून 55,120 मतांनी पराभव झाला होता. रायबरेली आणि अमेठीमध्ये सपा आणि बसपने काँग्रेसच्या समर्थनार्थ उमेदवार उभे केले नाहीत तेव्हा ही परिस्थिती होती. त्या निवडणुकीत भाजपच्या स्मृतींना ४,६८,५१४ मते मिळाली, तर राहुल गांधींना ४,१३,३९४ मते मिळाली. अमेठीमध्ये एकूण 27 उमेदवार उभे होते. यामध्ये 19 उमेदवारांना NOTA या चिन्हावर एक हजाराहून अधिक मते मिळाली होती. .
सोनिया गांधी 2004 पासून रायबरेली लोकसभा मतदारसंघातून खासदार आहेत. यावेळी राज्यसभेचे खासदार झाल्यानंतर त्यांनी रायबरेलीच्या जनतेला भावनिक पत्रेही पाठवली होती. गेल्या वेळी त्यांनी काँग्रेसमधून बाहेर पडलेल्या भाजप उमेदवार दिनेश प्रताप सिंह यांचा १,६७,१७८ मतांनी पराभव केला होता.
राजकीय विश्लेषकांच्या मते, ही रायबरेली आणि अमेठीचा उमेदवार आजपर्यंत न ठरल्याने विरोधकांना बोलण्याची संधी मिळाली आहे तसेच तिथल्या स्थानिक काँग्रेस कार्यकर्त्यांमध्ये निराशा पसरली आहे. तर रायबरेली आणि अमेठीसारख्या सुरक्षित जागांसाठी उमेदवार जाहीर करण्यात एवढी अडचण असेल तर काँग्रेस पक्ष उत्तर प्रदेशची रणनीती कशी बनवतील, असे एका काँग्रेस नेत्याचेच म्हणणे आहे. तर दुसऱ्या काँग्रेस नेत्याच्या सांगण्यानुसार की येथे आम्ही फक्त सपावर अवलंबून राहिलो आहोत. त्यामुळे कार्यकर्त्यांमध्ये निराशा पसरली असली तरी निवडणुकीपर्यंत कार्यकर्त्यांमध्ये काहीसा उत्साह निर्माण होईल, अशी आशा आहे.असे म्हणत काँग्रेस नेते स्वतःचे समाधान करून घेताना दिसत आहेत.
भाजपचे प्रदेश सरचिटणीस संजय राय म्हणतात की, “काँग्रेसला आधीच माहित आहे की यूपीमध्ये एकही जागा मिळणार नाही. अशा परिस्थितीत उत्तर प्रदेशात सक्रियता वाढवून त्यांना आपला वेळ वाया घालवायचा नाही असे दिसत आहे असो, काँग्रेस संपूर्ण देशातून नष्ट होणार आहे” .
तर काँग्रेसचे प्रदेश प्रवक्ते अंशू अवस्थी म्हणाले की, “लवकरच उर्वरित चार जागांसाठीचे उमेदवारही जाहीर केले जातील. यावेळी आम्ही उत्तर प्रदेशातील सर्व जागांवर भाजपचा पराभव करण्यासाठी सपासोबत काम करू”.
